Porvenza e Valdolide, dous lugares da Pobra do Brollón que semellan doutras latitudes

Un exónimo é unha palabra que se emprega no ámbito da onomástica para referirse ás adaptacións tradicionais que se fixeron de topónimos doutras linguas. Londres, por exemplo, sería o exónimo tradicional en galego do topónimo orixinal en inglés London. Dúas aldeas da Pobra do Brollón teñen semellanza fonética con outros dous exónimos: Porvenza e Valdolide, o primeiro coa rexión francesa chamada Provenza e o segundo coa provincia castelá-leonesa chamada Valladolid.

Noutrora, os exónimos tiveron moita vitalidade e mesmo algúns que foron comúns no galego medieval hoxe están rexeitados no galego común. Valadolide é un exemplo disto, pois a forma arcaica para a cidade castelá de Valladolid xa non é válida. Nicandro Ares dá conta da semellanza fonética entre Valdolide e Valadolide e mesmo afirma a súa correspondencia. Valladolid é un topónimo sobre o que non hai consenso na súa orixe. Algúns etimólogos fano proceder de balad Walid,‘vila de Walid’, onde Walid sería un antropónimo ou tamén ‘goberbador’; outros, dun balad ualid, onde ualid tería o significado de ’fillo, rapaz’.

Edelmiro Bascuas, porén, propón como étimo deste topónimo da Pobra do Brollón, tamén presente en Touro e Ourense, un VALLIS  DE OLITI, a partir dun OLITUS, nome persoal formado sobre o antropónimo árabe Walid, segundo defende Ana Boullón na súa obra sobre a Antroponimia medieval galega. Por tanto, Valdolide e Valladolid poderían estar emparentados de ser certa a presenza de Walid no topónimo castelán, sobre o que se formaría como falsa latinización o antropónimo Olitus.

Pola súa banda, Porvenza é un topónimo único en todo o Nomenclátor de Galicia que ten similitudes fonéticas coa rexión francesa da Provenza, Provença na súa lingua orixinal.  De feito, temos información recente de que a xente da parroquia de Óutara, onde se atopa esta aldea, pronuncia tamén a forma Provenza para referirse a ela. No que respecta á orixe do topónimo, para a Provença francesa proponse unha evolución do termo latino PROVINTIA ‘provincia’, mentres que para a Porvenza brollosonesa Nicandro Ares aventura a súa orixe nun hipotético VILLA PROVIDENCIA, isto é, as terras que eran posesión dunha persoa chamada PROVIDENTIUS, aínda que esta teoría non nos resulta completamente satisfactoria.